कैलास भालेकर, मंगळवार, २२ मे २०१२
प्राध्यापक, द युनिक अ‍ॅकॅडमी, पुणे.
kailasbhalekar@gmail.com
सामान्य अध्ययन पेपर ३ मधील मानव साधनसंपत्तीचा विकास या घटकावर आधारित सरावासाठी नमुना प्रश्न या लेखात देण्यात आले आहेत. प्रत्येक उपघटकावर एक किंवा दोन असे नमुना प्रश्न देण्यात आले आहेत आणि बरोबर असणारे पर्याय ठळक अक्षरांमध्ये देण्यात आले आहेत.
परीक्षेच्या सर्वागीण तयारीसाठी संपूर्ण अभ्यासक्रम अभ्यासणे आवश्यक आहे. परीक्षाभिमुख तयारीसाठी वस्तुनिष्ठ बहुपर्यायी स्वरूपाकडे लक्ष देण्याची गरज आहे.
प्र. १- राष्ट्रीय लोकसंख्या धोरण २००० नुसार भारताची लोकसंख्या खालीलपैकी कोणत्या वर्षांपर्यंत स्थिरावण्यासाठीचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे?
(१) २०१६ (२) २०२६ (३) २०४६ (४) २०५६
प्र. २- भारताच्या लोकसंख्येतील व्यवसाय रचनेचा विचार करता खालीलपैकी कोणती विधाने बरोबर आहेत?
विधान (अ) भारतामध्ये सर्वाधिक लोकसंख्येला रोजगार कृषी क्षेत्रातून मिळतो.
विधान (ब) भारतामध्ये लोकसंख्येचे रोजगारासंदर्भातील कृषी क्षेत्रावरील अतिरिक्त अवलंबित्व आहे.
विधान (क) सेवा क्षेत्राचा एकूण राष्ट्रीय उत्पन्नातील वाटा सर्वाधिक असला तरी सेवा क्षेत्रातील कार्यरत लोकसंख्या प्रमाण कृषी क्षेत्रापेक्षा कमी आहे.
(१) विधान (अ), (ब) बरोबर (२) विधान (ब), (क) बरोबर
(३) विधान (अ), (क) बरोबर (४) विधान (अ), (ब), (क) बरोबर
प्र. ३- लोकसांख्यिकी लाभांशांसंदर्भातील खालीलपैकी कोणती विधाने बरोबर आहेत?
विधान (अ) लोकसंख्या संक्रमण टप्प्यांनुसार भारतासाठी लोकसांख्यिकी लाभांश स्थिती निर्माण झाली आहे.
विधान (ब) लोकसंख्या संक्रमण टप्प्यांमध्ये कृतिप्रवण वयोगटातील कमी प्रमाण म्हणजे लोकसांख्यिकी लाभांश होय.
विधान (क) लोकसंख्या संक्रमण टप्प्यांमध्ये कृतिप्रवण वयोगटातील अधिक प्रमाण म्हणजे लोकसांख्यिकी लाभांश होय.
(१) विधान (अ), (ब) बरोबर (२) विधान (ब), (क) बरोबर
(३) विधान (अ), (क) बरोबर (४) विधान (अ), (ब), (क) बरोबर
प्र. ४- प्राथमिक शिक्षण सार्वत्रिकीकरणासाठी खालीलपैकी कोणता वयोगट निश्चित करण्यात आला आहे?
(१) ० ते १४ वर्षे (२) ५ वर्षे ते १४ वर्षे
(३) ६ वर्षे ते १४ वर्षे (४) ६ वर्षे ते १८ वर्षे.
प्र. ५- अखिल भारतीय तंत्रशिक्षण परिषदेच्या संदर्भातील खालीलपैकी कोणती विधाने बरोबर आहेत?
विधान (अ) वैधानिक दर्जा असलेली यंत्रणा आहे.
विधान (ब) संवैधानिक दर्जा असलेली यंत्रणा आहे.
विधान (क) तंत्रशिक्षणाचे समन्वय करणारी यंत्रणा आहे.
(१) विधान (अ), (ब) बरोबर (२) विधान (अ), (क) बरोबर
(३) विधान (ब), (क) बरोबर (४) विधान (अ), (ब), (क) बरोबर
प्र. ६- १९७६ मधील ४२व्या घटनादुरुस्तीनुसार शिक्षणाचा समावेश... मध्ये करण्यात आला आहे.
(१) राज्य सूची (२) केंद्र सूची (३) समवर्ती सूची (४) यापैकी नाही.
प्र. ७- डॉ. कोठारी यांच्या अध्यक्षतेखाली नेमण्यात आलेल्या शिक्षणविषयक आयोगाने शिक्षणावर राष्ट्रीय उत्पन्नाच्या किती टक्के खर्च करावी अशी शिफारस केली आहे?
(१) ३ टक्के (२) ४ टक्के (३) ६ टक्के (४) ७ टक्के
प्र. ८- NAAC (नॅक) ही संस्था खालीलपैकी कोणते कार्य करते?
(१) राष्ट्रीय स्तरावरील उच्च शिक्षण मूल्यांकन (२) राष्ट्रीय स्तरावरील उच्च शिक्षण अनुदानविषयक शिफारशी. (३) राष्ट्रीय स्तरावरील तंत्रशिक्षण संस्थांना परवानगी (४) यापैकी नाही.
प्र. ९- आयुष (AYUSH) कार्यक्रमांतर्गत खालीलपैकी कोणत्या औषधोपचार पद्धतींचा समावेश होतो?
(१) आयुर्वेद, युनानी, सिद्ध, होमिओपथी (२) आयुर्वेद, योग, नॅचरोपथी, सिद्ध आणि होमिओपथी. (३) आयुर्वेद, सिद्ध, होमिओपथी (४) आयुर्वेद योग, सिद्ध, होमिओपथी.
प्र. १०- ई-लर्निग द्वारे..
(१) आभासी वर्गाची निर्मिती शक्य आहे. (२) दूरशिक्षण उपलब्ध करणे शक्य आहे. (३) अद्ययावत ज्ञान जलद उपलब्ध करणे शक्य आहे. (४) वरील सर्व.
प्र. ११- जागतिक आरोग्य संघटनेचे प्रमुख खालीलपैकी कोण असतात?
(१) महासंचालक (२) व्यवस्थापकीय संचालक (३) चेअरमन आणि व्यवस्थापकीय संचालक (४) महासचिव
प्र. १२- नाबार्ड संदर्भातील खालीलपैकी कोणती विधाने बरोबर आहेत?
विधान (अ) नाबार्ड ही कृषी आणि ग्रामीण विकास पतपुरवठा क्षेत्रातील भारतातील शिखर संस्था आहे.
विधान (ब) नाबार्डद्वारे पुनर्वित्त सुविधा उपलब्ध केली जाते.
विधान (क) नाबार्डद्वारे फक्त अल्प व मध्यम मुदतीचा पतपुरवठा केला जातो.
(१) विधान (अ), (ब) बरोबर (२) विधान (ब), (क) बरोबर
(३) विधान (अ), (क) बरोबर (४) विधान (अ), (ब), (क) बरोबर
अभ्यासक्रमातील सर्व घटकांचे विश्लेषण करून संकल्पना, संकल्पनांचे उपयोजन, महत्त्वाच्या घटना आणि घडामोडी, शासनाचे कार्यक्रम, शासनाच्या योजना आणि शासकीय यंत्रणा, सद्य:स्थितीतील आकडेवारी यांचे आकलन मानव साधनसंपत्तीचा विकास या घटकाच्या तयारीसाठी उपयुक्त ठरेल.
No comments:
Post a Comment